Trong tháng 8 hàng loạt chính sách pháp luật mới sẽ được đưa vào áp dụng. Đáng chú ý có thể kể đến việc thu phí tự động không dừng trên tất cả các tuyến cao tốc; bỏ chứng chỉ tin học, ngoại ngữ với nhiều đối tượng công chức, viên chức; bổ sung loạt vi phạm trong lĩnh vực bảo vệ môi trường,…là những chính sách mới có hiệu lực trong tháng 8

Thu phí tự động trên tất cả các tuyến cao tốc: Tại Thông báo số 186/TB-VPCP kết luận về vấn đề triển khai hệ thống thu phí không dừng, Văn phòng Chính phủ đã đề ra một số nhiệm vụ trong thời gian tới như sau: Bộ Giao thông Vận tải và các địa phương tập trung chỉ đạo các nhà đầu tư hoàn thành lắp đặt các làn thu phí còn lại trước ngày 31-7-2022 để triển khai thu phí điện tử đồng bộ trên toàn quốc kể từ ngày 1-8-2022; trong đó triển khai thu phí hoàn toàn tự động đối với tất cả các tuyến đường cao tốc. Tổng Công ty VEC tập trung thực hiện các biện pháp để đẩy nhanh tiến độ lắp đặt các làn thu phí còn lại, phối hợp chặt chẽ với Công ty TNHH Thu phí tự động VETC hoàn thành toàn bộ công việc lắp đặt, vận hành thiết bị thu phí điện tử không dừng tại các trạm thu phí trước ngày 31-7-2022 như đã cam kết.

Như vậy, tất cả các tuyến cao tốc trên cả nước dừng hình thức thu phí thủ công, chuyển sang sử dụng đồng loạt hệ thống thu phí tự động. Các phương tiện không dán thẻ đầu cuối sẽ không thể lưu thông trên các tuyến cao tốc từ ngày 1-8-2022. Trường hợp xe không dán thẻ ETC mà cố tình đi vào cao tốc, người điều khiển ôtô sẽ bị phạt từ 2-3 triệu đồng, đồng thời còn bị tước quyền sử dụng Giấy phép lái xe từ 1 - 3 tháng (điểm c khoản 4 và điểm b khoản 11 điều 5 Nghị định 100/2019/NĐ-CP, sửa đổi bổ sung bởi Nghị định 123/2021/NĐ-CP). Người dân cũng có thể đăng ký dịch vụ dán thẻ ETC tại nhà đối với thẻ ePass của Công ty Cổ phần Giao thông số Việt Nam hoặc thẻ e-Tag thuộc Công ty TNHH Thu phí tự động VETC.

Hộ nghèo, hộ cận nghèo được hỗ trợ tiền để xây nhà: Thông tư số 01/2022/TT-BXD của Bộ Xây dựng hướng dẫn thực hiện hỗ trợ nhà ở cho hộ nghèo, hộ cận nghèo trên địa bàn các huyện nghèo thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021-2025, có hiệu lực từ ngày 15-8-2022. Đối tượng hộ nghèo, hộ cận nghèo sau đây được hỗ trợ xây nhà mới 40 triệu đồng/hộ; sửa chữa nhà 20 triệu đồng/hộ: Hộ nghèo, hộ cận nghèo (theo chuẩn nghèo đa chiều giai đoạn 2021-2025) trong danh sách hộ nghèo; hộ cận nghèo do UBND cấp xã quản lý, đang cư trú trên địa bàn huyện nghèo và là hộ độc lập có thời gian tách hộ đến khi Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021-2025 có hiệu lực thi hành tối thiểu 3 năm. Đối tượng thụ hưởng hỗ trợ nhà ở không bao gồm các hộ đã được hỗ trợ nhà ở thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030 và các chương trình, đề án, chính sách khác.

Đăng ký cấp quyền khai thác thông tin về nhà ở:Theo hướng dẫn tại khoản 3, điều 24 Nghị định 44/2022/NĐ-CP, tổ chức, cá nhân có nhu cầu đăng ký cấp quyền khai thác, sử dụng thông tin, dữ liệu về nhà ở và thị trường bất động sản thì phải gửi phiếu yêu cầu cho cơ quan, đơn vị có thẩm quyền theo một trong các hình thức sau: Nộp trực tiếp theo hình thức văn bản. Gửi qua đường công văn, fax, bưu điện. Đăng ký trực tuyến trên trang thông tin điện tử của cơ quan, đơn vị cung cấp thông tin. Trong thời hạn tối đa 7 ngày làm việc kể từ khi nhận được yêu cầu, cơ quan, đơn vị có thẩm quyền phải xem xét cấp quyền truy cập quyền khai thác, sử dụng thông tin, dữ liệu về nhà ở và thị trường bất động sản hợp lệ cho cá nhân, tổ chức yêu cầu. Trường hợp từ chối thì phải trả lời nêu rõ lý do.

Hiện nay, Nghị định 117/2015/NĐ-CP mới chỉ quy định về tổ chức, cá nhân được quyền yêu cầu cung cấp thông tin về nhà ở và thị trường bất động sản nhằm phục vụ những mục đích chính đáng của mình mà không hướng dẫn về cách thức yêu cầu cung cấp thông tin. Nghị định này có hiệu lực từ ngày 15-8-2022.

Không phân loại rác sinh hoạt sẽ bị phạt đến 1 triệu đồng: Đây là một trong những nội dung hoàn toàn mới được ghi nhận tại Nghị định số 45/2022/NĐ-CP, áp dụng từ ngày 25-8-2022. Cụ thể, khoản 1 điều 26 Nghị định 45/2022/NĐ-CP quy định: Phạt tiền từ 500.000 đồng đến 1 triệu đồng đối với hành vi hộ gia đình, cá nhân không phân loại chất thải rắn sinh hoạt theo quy định; không sử dụng bao bì chứa chất thải rắn sinh hoạt theo quy định. Như vậy, nếu không phân loại chất thải rắn trong sinh hoạt, cá nhân, hộ gia đình có thể bị phạt từ 500.000 đến 1 triệu đồng.

Ngoài ra, Nghị định 45 cũng bổ sung thêm rất nhiều hành vi vi phạm trong lĩnh vực bảo vệ môi trường sẽ bị phạt trong thời gian sắp tới, như: Hành vi đốt ngoài trời phụ phẩm từ cây trồng cạnh khu vực dân cư, sân bay, các tuyến giao thông chính bị phạt từ 2,5 - 3 triệu đồng (theo khoản 1 điều 40 Nghị định 45/2022/NĐ-CP). Hành vi thải chất gây mùi khó chịu, hôi thối vào môi trường vượt quy chuẩn kỹ thuật về chất thải dưới 1,1 lần trong trường hợp tái phạm hoặc vi phạm hành chính nhiều lần bị phạt từ 1 - 3 triệu đồng (điểm b khoản 1 điều 20 Nghị định 45/2022/NĐ-CP). Hành vi rò rỉ, thải hóa chất độc vào môi trường đất, nước trái quy định về bảo vệ môi trường bị phạt từ 40 - 50 triệu đồng (theo khoản Ngoài ra, Nghị định 45 cũng bổ sung thêm rất nhiều hành vi vi phạm trong lĩnh vực bảo vệ môi trường sẽ bị phạt trong thời gian sắp tới như: Hành vi đốt ngoài trời phụ phẩm từ cây trồng cạnh khu vực dân cư, sân bay, các tuyến giao thông chính bị phạt từ 2,5 - 03 triệu đồng (theo khoản 1 Điều 40 Nghị định 45/2022/NĐ-CP); Hành vi thải chất gây mùi khó chịu, hôi thối vào môi trường vượt quy chuẩn kỹ thuật về chất thải dưới 1,1 lần trong trường hợp tái phạm hoặc vi phạm hành chính nhiều lần bị phạt từ 01 - 03 triệu đồng (điểm b khoản 1 Điều 20 Nghị định 45/2022/NĐ-CP); Hành vi rò rỉ, thải hóa chất độc vào môi trường đất, nước trái quy định về bảo vệ môi trường bị phạt từ 40 - 50 triệu đồng (theo khoản 1 Điều 24 Nghị định 45/2022/NĐ-CP)…

Quy định mới về lãi suất rút trước hạn tiền gửi tại ngân hàng:
Thông tư 04/2022/TT-NHNN về áp dụng lãi suất rút trước hạn tiền gửi tại tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài (sau đây gọi tắt là TCTD) có hiệu lực từ ngày 01/8/2022. Theo đó, lãi suất rút trước hạn tiền gửi quy định như sau:
Trường hợp rút toàn bộ tiền gửi: TCTD áp dụng mức lãi suất tối đa bằng mức lãi suất tiền gửi không kỳ hạn thấp nhất của TCTD đó theo đối tượng khách hàng và/hoặc theo loại đồng tiền đã gửi tại thời điểm rút trước hạn tiền gửi; Trường hợp rút trước hạn một phần tiền gửi: Đối với phần rút trước hạn: mức lãi suất như trường hợp rút trước hạn toàn bộ tiền gửi; Đối với phần tiền gửi còn lại: TCTD áp dụng mức lãi suất đang áp dụng đối với khoản tiền gửi mà khách hàng rút trước hạn một phần.
(Hiện hành không có sự phân chia quy định lãi suất rút trước hạn toàn bộ và rút trước hạn một phần tiền gửi). Đối với các thỏa thuận lãi suất rút trước hạn tiền gửi trước ngày 01/8/2022, TCTD và khách hàng tiếp tục thực hiện theo thỏa thuận đã cam kết cho đến ngày đến hạn, ngày chi trả hoặc ngày thanh toán của khoản tiền gửi hoặc thỏa thuận thực hiện theo quy định tại Thông tư 04/2022/TT-NHNN.

03 loại hình tổ chức quản lý khu du lịch quốc gia: Nghị định 30/2022/NĐ-CP quy định mô hình quản lý khu du lịch quốc gia (KDLQG) có hiệu lực từ ngày 01/8/2022. Theo đó, tổ chức quản lý KDLQG là tổ chức được thành lập và có chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn quản lý KDLQG, được tổ chức qua 03 loại hình sau: Đơn vị quản lý KDLQG thuộc phạm vi quản lý của bộ, cơ quan ngang bộ; Ban quản lý KDLQG thuộc phạm vi quản lý của UBND cấp tỉnh; Doanh nghiệp đầu tư hình thành KDLQG. Đối với doanh nghiệp đầu tư hình thành KDLQG thì cơ cấu tổ chức và hoạt động sẽ thực hiện theo quy định của pháp luật về doanh nghiệp và pháp luật có liên quan. Trong thời hạn 24 tháng kể từ ngày 01/8/2022, các KDLQG đã được công nhận phải tổ chức lại Ban quản lý theo quy định tại Nghị định 30/2022/NĐ-CP .
          Đối tượng được giao tài sản kết cấu hạ tầng cấp nước sạch: Nghị định 43/2022/NĐ-CP quy định việc quản lý, sử dụng và khai thác tài sản kết cấu hạ tầng cấp nước sạch có hiệu lực từ ngày 08/8/2022. Theo đó, đối tượng được giao tài sản kết cấu hạ tầng cấp nước sạch nông thôn tập trung và cấp nước sạch đô thị bao gồm: Đơn vị sự nghiệp công lập có chức năng cấp nước sạch; Doanh nghiệp nhà nước, công ty cổ phần có vốn nhà nước có chức năng sản xuất, kinh doanh nước sạch theo quy định của pháp luật về đầu tư, về doanh nghiệp, về sản xuất, kinh doanh nước sạch; Cơ quan chuyên môn về cấp nước sạch.Riêng đối với cấp nước sạch nông thôn tập trung thì còn có thêm UBND cấp xã cũng là đối tượng được giao tài sản kết cấu hạ tầng cấp nước sạch.Tài sản kết cấu hạ tầng cấp nước sạch (bao gồm cả đất gắn với công trình kết cấu hạ tầng cấp nước sạch) gồm: công trình khai thác nước, công trình xử lý nước, mạng lưới đường ống cung cấp nước sạch và các công trình phụ trợ có liên quan.

Mức phí cấp phép kinh doanh trò chơi điện tử có thưởng cho người nước ngoài: Thông tư 39/2022/TT-BTC hướng dẫn Nghị định 121/2021/NĐ-CP về kinh doanh trò chơi điện tử có thưởng dành cho người nước ngoài có hiệu lực từ ngày 08/8/2022. Theo đó, phí thẩm định cấp Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh trò chơi điện tử có thưởng dành cho người nước ngoài quy định như sau: Phí thẩm định cấp, gia hạn: 150.000.000 đồng; Phí thẩm định cấp lại, điều chỉnh: 5.000.000 đồng.
 Sau khi thẩm định doanh nghiệp đủ điều kiện được cấp, cấp lại, điều chỉnh và gia hạn Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh, Bộ Tài chính thông báo cho doanh nghiệp nộp phí thẩm định theo quy định, các loại phí trên là khoản thu thuộc ngân sách trung ương. Doanh nghiệp chỉ được cấp, cấp lại, điều chỉnh và gia hạn Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh sau khi đã nộp phí vào ngân sách nhà nước.

Bổ sung lệ phí cấp chứng chỉ hành nghề kiến trúc sư: Thông tư 38/2022/TT-BTC quy định mức thu, chế độ thu, nộp lệ phí cấp giấy phép hoạt động xây dựng, lệ phí cấp chứng chỉ hành nghề kiến trúc sư, đã bổ sung lệ phí cấp chứng chỉ hành nghề kiến trúc sư. Cụ thể, lệ phí cấp chứng chỉ hành nghề kiến trúc sư được quy định như sau: Mức thu lệ phí cấp chứng chỉ hành nghề kiến trúc sư lần đầu, chuyển đổi: 300.000 đồng/chứng chỉ; Mức thu lệ phí cấp lại, gia hạn, công nhận chứng chỉ hành nghề kiến trúc sư: 150.000 đồng/chứng chỉ. Ngoài ra, Thông tư 38/2022/TT-BTC còn quy định mức thu lệ phí cấp chứng chỉ năng lực hoạt động xây dựng cho tổ chức, chứng chỉ hành nghề hoạt động xây dựng cho cá nhân như sau: Mức thu lệ phí cấp lần đầu, điều chỉnh hạng, chuyển đổi: Chứng chỉ năng lực hoạt động xây dựng cho tổ chức: 1.000.000 đồng/chứng chỉ; Chứng chỉ hành nghề hoạt động xây dựng cho cá nhân: 300.000 đồng/chứng chỉ. Mức thu lệ phí cấp lại, bổ sung nội dung, điều chỉnh, gia hạn chứng chỉ bằng 50% mức thu lệ phí trên. Thông tư 38/2022/TT-BTC có hiệu lực từ ngày 08/8/2022 và thay thế Thông tư 172/2016/TT-BTC.

Bỏ chứng chỉ tin học, ngoại ngữ với một số công chức viên chức: Tháng 8/2022 còn đánh dấu thời điểm chính thức hiệu lực của rất nhiều Thông tư mới, điều chỉnh về tiêu chuẩn chức danh nghề nghiệp của một số công chức, viên chức.

Cụ thể như sau:

Thay vì phải có chứng chỉ ngoại ngữ, tin học, các Thông tư mới chỉ yêu cầu những đối tượng công chức, viên chức nêu trên cần có kỹ năng sử dụng công nghệ thông tin cơ bản, sử dụng được ngoại ngữ hoặc tiếng dân tộc thiểu số theo yêu cầu của vị trí việc làm.

Ấn định hệ số lương với viên chức của một số ngành: Theo Thông tư 02/2022/TT-BVHTTDL, từ ngày 15/8/2022, viên chức chuyên ngành thư viện được ấn định hệ số lương từ 1,86 đến 7,55. Với mức lương cơ sở đang được áp dụng hiện nay là 1,49 triệu đồng/tháng, mức lương của viên chức thư viện sẽ dao động từ 2.771.400 đồng đến 11.249.500 đồng. Cũng từ ngày 15/8/2022, mức lương của viên chức chuyên ngành công nghệ thông tin, an toàn thông tin sẽ thực hiện theo quy định tại Thông tư 08/2022/TT-BTTTT. Theo đó, các viên chức này được áp dụng hệ số lương dao động từ 1,86 đến 8,00. Tương ứng với đó, mức lương trả cho viên chức chuyên ngành công nghệ thông tin, an toàn thông tin sẽ từ 2.771.400 đồng đến 11.920.000 đồng. Cũng trong tháng 8 tới, viên chức chuyên ngành văn hóa cơ sở cũng thực hiện xếp lương theo quy định mới là Thông tư 03/2022/TT-BVHTTDL, có hiệu lực từ ngày 25/8/2022. Theo Thông tư này, viên chức văn hóa cơ sở có hệ số lương dao động từ 1,86 đến 6,38, tương đương mức lương từ 2.771.400 đồng đến 9.506.200 đồng.